Koronavirüse Karşı Etkili 4 Vitamin 

Yapılan araştırmalar sayesinde, koronavirüsle ilgili gün geçtikçe daha fazla detay gün yüzüne çıkıyor. Hastalığa karşı savaşmanın ilk koşulunun, bağışıklık sistemini güçlü tutmaktan geçtiği ve vitaminlerin bu konuda fazlasıyla önemli bir rolü olduğu artık bilinen bir gerçek!

Maske, mesafe, hijyen! Bu üçlüyü son senelerde ne kadar çok duyduk, öyle değil mi? Elbette, koronavirüsten korunmak için dikkat etmemiz gereken başka sorumluluklarımız da bulunuyor. Kendimize iyi bakmak da bunlardan biri. Bunun için ise güçlü bir bağışıklık sistemi şart!

Koronavirüs, 11 Mart 2020 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından ilan edilen pandemiden beri uluslararası gündemi meşgul ediyor. Üzerinde pek çok çalışma yapılan virüse yönelik bilinç günden güne artıyor. Diğer yandan, vitaminlerin koronavirüse karşı bağışıklığı güçlendirmede nasıl bir rol oynadığı da merak konusu… Bu yazımızda, yapılan araştırmalar ışığında bu konuyu aydınlatmaya çalışacağız.

1. Koronavirüs ile Mücadelede A, C, D ve E Vitaminleri

Vitaminler, güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmak için gereken en önemli besin öğeleri arasında yer alıyor. Çoğu vücutta kendiliğinden sentezlenemediğinden, vitamin ihtiyacının günlük olarak dışarıdan karşılanması gerekiyor. Yeterli seviyede vitamin alımı, enfeksiyonlara karşı bir kalkan oluşturarak savunma mekanizmasının güçlenmesini sağlıyor.

Bilinen bir tedavisi olmayan koronavirüsle mücadelede, özellikle dört vitamin öne çıkıyor. A, C, D ve E vitaminlerinin doğru ve gerekli miktarlarda vücuda alınmasının, enfeksiyonlara karşı vücut direncini artırabildiği biliniyor.

1.1. A Vitamini

Retinamıza renk verdiği için retinol olarak da isimlendirilen A vitamini görme, üreme, kan yapımı, büyüme, embriyo gelişimi, mukus bütünlüğü, diş ve kemik sağlığı için oldukça gerekli… Enfeksiyonlara karşı vücudu koruduğu ve bağışıklığı artırdığı gibi cilt, tırnak ve saç yapısının korunmasında da rol oynayan A vitamini, solunum yolları ile sindirim ve üreme sisteminin işleyişinde de büyük rol oynuyor. Günlük A vitamini ihtiyacının, yetişkin bireyler için 800-1000 mikrogram (mcg) retinol olduğu belirtiliyor. 

1.2. C Vitamini

Güçlü bir bağışıklık için en önemli bileşenlerden biri de C vitamini! Antioksidan etkili C vitamininin, bağışıklık sisteminin etkinliğini artırdığı biliniyor. Günlük C vitamini ihtiyacımızın ortalama 75-90 mg olduğu ve bu ihtiyacın çocukluk, hamilelik ve hastalık dönemlerinde arttığı belirtiliyor. Suda eriyebilen bu vitaminin fazlası, depolanmadan idrar ve ter yoluyla vücuttan atılıyor. Vücudumuzda sentezlenemeyen C vitaminini günlük beslenmemizde yeterli miktarda almak ise oldukça mühim! 

1.3. D Vitamini

Diş, kemik ve kas dokularının gelişimi ve korunumunda rol oynayan D vitamininin, bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkisi olan hücrelerin sentezini de artırdığı biliniyor. Aynı zamanda bu vitaminin, solunum yolu enfeksiyonlarına karşı da koruyucu etkisinin olduğuna dair çalışmalar bulunuyor. Çocukların, gençlerin ve yetişkinlerin günlük vitamin D ihtiyacının 15 ila 20 mcg olduğu belirtiliyor. Yağda çözünen bir vitamin olan D vitamini, suda eriyen vitaminler gibi idrarla atılamıyor. Bu nedenle vücudun ihtiyaç duyduğundan fazla alınmaması gerekiyor. 

1.4. E Vitamini

Yağda eriyen vitaminlerden olan E vitamininin emilimi için safra asitlerine ihtiyaç duyuluyor. Antioksidan olan bu vitaminin, hücre bütünlüğünü koruduğu ve damar tıkanıklığını engellediği biliniyor. Ayrıca antioksidan özelliği sayesinde bağışıklık sistemi üzerinde de olumlu etkileri bulunuyor. Günlük vitamin E ihtiyacı erkeklerde 10 mg, kadınlarda 8 mg, çocuklarda ise 3-10 mg olarak belirtiliyor.

2. Bağışıklık Sisteminizi Güçlendirmek için Başka Neler Yapabilirsiniz?

Bağışıklık sistemimizi güçlendirmek için yapabileceğimiz şeyler yalnızca vitamin alımı ile sınırlı değil. Vücudumuza, bir bütün olarak iyi davranmamız ve özen göstermemiz gerekiyor. Bunun için herkesin bildiği üzere, uzmanların sıkça dile getirdiği ortak birkaç öneri var:

• Her gece düzenli ve yeterli sürede uyumak,
• Vücudun günlük ihtiyacını karşılayacak miktarda su tüketmek,
• Düzenli olarak egzersiz yapmak,
• Sağlıklı bir vücut için sigara ve alkol gibi bağımlılık yapıcı alışkanlıkları bırakmak,
• Endişeden ve stresten kaçınmaya gayret etmek.

*Bu sayfadaki bilgiler, sağlık tavsiyesi ve uyarı amacı taşımamakta olup sadece bilgi edinimini sağlamak adına paylaşılmıştır.

Kaynaklar:

• ‘‘COVID-19’’. T.C. Sağlık Bakanlığı COVID-19 Bilgilendirme Platformu. 2020.
• ‘‘Bağışıklık Sistemi Nedir?’’. Türkiye Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Derneği. 2022. 
• Gülhan Samur. ”Vitaminler, Mineraller ve Sağlığımız”. T.C. Sağlık Bakanlığı. 2008.
• ”Vitamin D Advice For Everyone: Coronavirus”. Welsh Government Services And Information. 2020.
• N. Acar Tek, T. Koçak, T. ”Koronavirüsle (Covid-19) Mücadelede Beslenmenin Bağışıklık Sisteminin Desteklenmesinde Rolü’’. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, S: 18-45. 2020.
• ‘‘Boosting Your Immune System Against Coronavirus: How To Minimize The Risk Of Infection?’’.  Narayana Health. 2020.
• O.Ünal.  ‘‘Vitamin C And Vitamin D In Covid-19 Therapy’’. Med J SDU. 2021. Özel S.1: 97-100.
• Jacqueline Kaminski. ‘‘Supplements & Vitamins For Covid-19: Boost Your Immune System!’’. Nasm. 2022. 
• Ş. Harsa, S. C. Adıyaman, M. Kılıç,  A. Kamber, Z. Ağırbaşlı,  ”Covid-19 Pandemi Döneminde Potansiyel Besin Önerileri”. İYTE. 2020. 
• Yasemin Yazgünoğlu. ‘‘Vitamin Nedir?’’. Bilkent Üniversitesi Sağlık Merkezi. 2022. 
• Y. Karaağaç, E. Bellikçi Koyu, ‘‘Viral Enfeksiyonlarda Vitaminler ve Mineraller: COVID-19 Odağında Bir Derleme’’. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2020. 5(2): 165-173.